ز آنجايي كه قيمت “مولتي متر ديجيتال ساده” پايين است (چيزي بين ۲۵ تا ۵۰ هزار تومان) و امكان تهيه آن براي بسياري از كاربران امكان پذير است، به آموزش كار با مولتي متر هاي ساده مي پردازيم. در تصوير زير يك مولتي متر ديجيتالي ساده (معمولي) را مشاهده مي كنيد. ابتدا به بررسي ترمينال هاي ورودي مولتي متر كه محل اتصال پراب ها به مولتي متر هستند مي پردازيم. معمولاً ۲ يا ۳ و گاهي ۴ ترمينال ورودي روي مولتي مترها قرار دارد. مثلاً در مولتي متر پايين ۳ ترمينال ورودي وجود دارد كه با مقادير VΩmA و COM و ۱۰A مشخص شده است. آموزش كار با مولتي متر يكي از ترمينال ها (پايين ترين ترمينال) كه با علامت COM مشخص شده، به معناي پايه مشترك (منفي) است و در همه اندازه گيري ها بايد پراب مشكي رنگ به اين ترمينال متصل باشد. ترمينال بعدي (ترمينال وسط) با علامت VΩmA مشخص شده و وقتي مي خواهيد، ولتاژ،اهم (مقاومت) و جريان هاي كوچك در حد ميلي آمپر را اندازه گيري كنيد، بايد پراب قرمز رنگ را به اين ترمينال متصل كنيد. ترمينال سوم با علامت ۱۰A مشخص شده است. وقتي مي خواهيد جريان هاي نسبتاً بزرگي در حد ۵۰۰ ميلي آمپر تا ۱۰ آمپر را اندازه گيري كنيد، بايد پراب قرمز رنگ را از ترمينال VΩmA جدا كنيد و به ترمينال سوم يعني ۱۰A وصل كنيد. توجه داشته باشيد كه مولتي متر بالا فقط قابليت اندازه گيري، جريان DC (مستقيم) را دارد و نمي تواند جريان هاي متناوب را اندازه گيري كند. حداكثر جرياني كه مولتي متر بالا مي تواند اندازه گيري كند، ۱۰ آمپر است و اگر جرياني بيشتر از اين از دستگاه عبور كند، دستگاه خواهد سوخت. اكنون به معرفي قسمت هاي مختلف كليد سلكتوري مي پردازيم. به كليدي كه در وسط مولتي متر قرار گرفته و قابليت چرخش دارد، كليد سلكتوري مي گوييم. با چرخاندن اين كليد سلكتوري مي توانيد انتخاب كنيد كه قصد اندازه گيري چه كميتي را داريد. در تصوير زير، رنج كميت هاي مختلف مشخص شده است. روش كار با ولت متر البته اگر دستگاه شما با مولتي متر بالا فرق دارد، كافيست اين علائم اختصاري را بدانيد تا بتوانيد با هر مولتي متري كار كنيد. علامت اختصاري ولتاژ ثابت متناوب سوال: فرق ولتاژ ثابت و ولتاژ متغيير چيست؟ ولتاژي كه باتري ها توليد مي كنند ولتاژ ثابت و ولتاژ برق شهر كه از پريزهاي برق گرفته مي شود، ولتاژ متناوب است. روش اندازه گيري ولتاژ ثابت با ولت متر: كليد سلكتوري روي مولتي متر را آنقدر بچرخانيد كه روي محدوده ولتاژ ثابت قرار گيرد. از آنجايي كه قصد داريم تا ولتاژ يك باتري كوچك را اندازه گيري كنيم پس بايد كليد سلكتوري روي مقدار ۲۰ قرار گيرد (البته مي توانيد كليد سلكتوري را روي ۲۰۰۰m هم قرار دهيد.) روش كار با ولت متر همانطور كه مي بينيد پراب قرمز رنگ به ترمينال VΩmA و پراب مشكي به ترمينال COM وصل شده. آنگاه در سمت ديگر پراب قرمز رنگ را به قطب مثبت باتري و پراب مشكي رنگ را به قطب منفي وصل كرده ايم و عدد ۱٫۵ روي نمايشگر مولتي متر نشان داده شده است. اگر جاي پراب قرمز و مشكي را در باتري جابجا وصل كنيد، عدد ۱٫۵- (منفي) نمايش داده مي شود. نكته: جهت اندازه گيري ولتاژ هميشه بايستي ولت متر را به صورت موازي در مدار قرار دهيد. فرضاً اگر قصد داريد ولتاژ روي يك مقاومت الكترونيكي را اندازه گيري كنيد، كافيست در حالتي كه برق به آن مدار وصل است، پراب هاي ولت متر را روي ۲ پايه مقاومت الكترونيكي قرار دهيد تا ولتاژ روي مقاومت به شما نشان داده شود. توجه: حتماً زماني كه داريد ولتاژ يك عنصر الكترونيكي را روي يك مدار اندازه گيري مي كنيد، بايستي برق آن مدار وصل باشد. روش اندازه گيري جريان با آمپر متر: فرض كنيد كه در مدار زير، قصد داريم كه جريان عبوري از اين ال اي دي هاي خطي را اندازه گيري كنيم. در اين مدار ۳ ال اي دي خطي تختِ يك متري قرار گرفته است. روش سري كردن ال اي دي خطي تخت كليد سلكتوري را آنقدر بچرخانيد تا به محدوده جريان ثابت برسد. فرض مي كنيم كه نمي دانيم اين مدار چه جرياني مي كشد، پس كليد سلكتوري را روي بالاترين مقدار يعني ۱۰ قرار مي دهيم و پراب قرمز رنگ را به ۱۰A متصل مي كنيم در صورتي كه اعداد نامفهمومي (مثل ۱ يا ۰) در صفحه نمايش ظاهر شود، يعني رنج جريان را بيش از حد بالا در نظر گرفته ايد، آنگاه بايد كليد سلكتوري را روي گزينه هاي ديگري مثل ۲۰۰m يا ۲۰m قرار دهيد و پراب قرمز رنگ را هم به ترمينال ورودي VΩmA وصل كنيد. از آنجايي كه آمپرمتر بصورت سري در مدار قرار مي گيرد، پس سيم مثبت ورودي به مصرف كننده ها را قطع مي كنيم و آمپرمتر را با ال اي دي ها سري مي كنيم، مانند تصوير زير: روش كار با آمپرمتر نكته: آمپر متر هميشه بصورت سري در مدار قرار مي گيرد. توجه : در صورتي كه مولتي متر بصورت صحيح در مدار گيرد، ال اي دي هاي خطي در مدار بالا روشن مي شوند. و مقدار جريان عبوري در صفحه نمايش نشان داده مي شود. روش اندازه گيري مقاومت با اهم متر: اين بار قصد اندازه گيري مقدار يك مقاومت را داريم. پس پراب قرمز رنگ را از ترمينال قبلي خارج مي كنيم و به ترمينال VΩmA متصل مي كنيم. پراب مشكي رنگ هم طبق صحبت هاي قبلي هميشه بايد به ترمينال COM متصل باشد. آنگاه كليد سلكتوري را آنقدر بچرخانيد تا به محدوده اندازه گيري مقاومت برسد. از آنجايي كه نمي دانيم اندازه اين مقاومت چند اهم است، پس از بالاترين مقدار شروع مي كنيم، در صورتي كه اعداد نامفهومي در صفحه نمايش نشان داده شد، كليد سلكتوري را روي مقادير كمتر قرار مي دهيم. سپس پراب هاي مشكي و قرمز رنگ را به دو سر مقاومت وصل كنيد. مانند تصوير زير روش كار با اهم متر ھنگام خواندن مقدار مقاومت به نكات زير توجه كنيد: در مولتي متر ۳ حرف اختصاري وجود دارد كه عبارتند از m , K , M m معناي ميلي است يعني عدد نمايش داده شده بايد در ۰/۰۰۱ ضرب شود. K به معناي كيلو است يعني عدد نمايش داده شده بايد در ۱۰۰۰ ضرب شود. M به معناي مگا است يعني عدد نمايش داده شده بايد در ۱۰۰۰۰۰۰ ضرب شود. از آنجايي كه در تصوير بالا، كليد سلكتوري روي مقدار ۲۰۰۰k قرار گرفته است و حرف اختصاري k، مخفف كيلو است، پس عدد نمايش داده شده (۳۹۰) را بايد در ۱۰۰۰ ضرب كنيم. در اين صورت مقدار ۳۹۰۰۰۰ بدست مي آيد. يعني اين مقاومت ۳۹۰ هزار اهم است. نكته: مقاومت بصورت موازي در مدار قرار مي گيرد و قبل از اندازه گيري مقاومت يك عنصر بايد برق مدار را قطع كنيد تا نتيجه بدست آمده صحيح باشد. رنج بيزر (بازر): از آنجايي كه دانستن اين بخش خيلي به درد يك برقكار مي خورد، بد نيست كه اين مورد را هم ياد بگيريد. زيرا براي پيدا كردن سيم هاي تلفن و آيفون در برق ساختمان خيلي به كارتان مي آيد. روي بيشتر مولتي مترها گزينه اي هست كه علامت يك زنگ يا يك بلندگو درج شده كه در تصوير بالا آن را با محدوده رنج بيزر مشخص كرده ايم. فرض كنيد كه داخل يك لوله برق ۱۰ رشته سيم وجود دارد كه همه آنها همرنگ هستند، و شما مي خواهيد از بين اين ۱۰ رشته سيم، دو تا از آنها را مشخص كنيد، كاري كه مي كنيد اين است كه از يك سمت، سر آن دو سيم را لخت مي كنيد و به هم اتصال مي دهيد و از سمت ديگر مولتي متر را روي حالت بيزر قرار ميدهيد و پراب ها را به صورت ۲ به ۲ و تصادفي روي تمام سيم ها تست مي كنيد. هر جا كه مولتي متر به صدا درآمد، يعني آن دو رشته سيم همان دو رشته سيمي هستند كه از سمت ديگر به هم متصل شده اند
بازدید:
